ЖОЖдордун Рейтинги

Рейтингдердеги орундардын маанилүүлүгү

Жогорку билим алуу үчүн университет тандоо оңой эмес маселе. Билим берүү системасынын өзгөчөлүктөрүн жана нюанстарын билбей туруп, ылайыктуу университетти тандоо анчалык оңой эмес. Университет тандоонун эң маанилүү критерийлеринин бири - рейтингдеги орду.

Туура түзүлгөн рейтингдер университет сиздин күткөн талаптарыңызга жооп берерин өз алдынча түшүнүүгө жардам берет. Бирок, маалыматтын ишенимдүүлүгүнө, критерийлердин тактыгына, респонденттерди тандоо тутумуна, алардын тандоосунун тууралыгына, методологияга жана башка көрсөткүчтөргө көңүл буруу маанилүү. Булардын баары маанилүү. Анткени бир университеттин ар кандай рейтингдерде ондогон орундары болушу мүмкүн. Мисалы, программалардын саны боюнча университет алдыңкы орунда, ал эми студенттердин канааттануусу боюнча акыркы орунда болушу мүмкүн. Дал ошондуктан университет рейтингдерин туура окуп жана жождорду тандоодо кайсы жактарына көңүл буруу керектигин билүү зарыл.

Жож рейтингдери ар кандай критерийлер боюнча бөлүнгөн окуу жайлардын системалаштырылган тизмелери болуп саналат. Бул тизмелер абитуриенттерге, ата-энелерге, иш берүүчүлөргө жана окуу жайлардын өздөрүнө билим берүүнүн сапатын, илимий жетишкендиктерин жана окуу жайлардын ишмердүүлүгүнүн башка маанилүү аспектилерин баалоого жардам берет. Университет рейтингдери улуттук жана эл аралык болуп бөлүнөт, жана ошондой эле алардын ар бири өзүнүн уникалдуу өзгөчөлүктөрүнө жана методологиясына ээ.

• Улуттук рейтингдер, адатта, белгилүү бир өлкөнүн билим берүү системасынын өзгөчө аспектилерине көңүл бурат, мисалы, окутуунун сапаты, инфраструктура жана бүтүрүүчүлөрдүн жумушка орношуусу. Улуттук рейтингдерди улуттук рейтинг агенттиктери, коомдук уюмдар, өкмөттүк уюмдар жана башкалар түзүшү мүмкүн. Улуттук рейтингдер белгилүү бир өлкөнүн университеттерин баалайт. Эң популярдуу болуп төмөнкүлөрдү белгилешет: US News & World Report, The Princeton Review’s, National American Ranking, The Complete University Guide, Sunday Times, Guardian. Бул изилдөөлөр ири улуттук басылмаларда, ошондой эле университеттердин сайттарында жана рейтинг агенттиктеринин сайттарында жарыяланат.
• Эл аралык рейтингдер, өз кезегинде, окуу жайларды глобалдык деңгээлде баалайт, бул ар кандай өлкөлөрдөгү окуу жайларды салыштырууга мүмкүндүк берет. Бул чет өлкөдө окууну пландаган студенттер жана дүйнө жүзү боюнча эң мыкты адистерди издеген иш берүүчүлөр үчүн өзгөчө пайдалуу. Бул рейтингдер ири агенттиктер тарабынан түзүлүп, ар кайсы өлкөлөрдөгү университеттерди салыштырат. Эл аралык рейтингдердин лидерлерине Oxford University, LSE, University of Cambridge, Harvard University, Massachusetts Institute of Technology, Stanford University жана башкалар кирет. Бул изилдөөлөрдүн жыйынтыгы рейтинг агенттиктеринин сайттарында, ошондой эле Forbes, The Times журналдарында жана университеттердин сайттарында жарыяланат.
• Тармактык. Тармактык рейтингдер белгилүү бир багыттардагы окутууну баалоо үчүн түзүлөт. Тармактык изилдөөлөр кайсы университет белгилүү бир кесип боюнча мыкты окутуу программаларын сунуштай турганы жөнүндө маалымат алууга жардам берет, мисалы, туризм жана меймандостук индустриясы үчүн Taylor Nelson Sofres, TNS Global Survey, Worldwide Hospitality Awards. Дизайн жана мода индустриясында - Fashionista, Business of Fashion, Domus. Изилдөө университеттери - Карнеги Фонду изилдөөсү.
• Студенттик. Эң белгилүү студенттик рейтингдердин бири The International Student Barometer болуп саналат. Бул жерде маалыматтар ар кандай адистиктерде жана ар кайсы жылдарда окуган 3 миллиондон ашуун студенттердин сурамжылоолорунун негизинде чогултулат. Биринчи орундар студенттердин күтүүлөрүнө эң жакшы жооп берген университеттерге берилет.

Белгилей кетчү нерсе, көп учурда ар кандай изилдөөлөрдүн жыйынтыктары олуттуу айырмаланып турат. Өзгөчө бул эл аралык жана улуттук рейтингдерди салыштырганда байкалат. Ошондуктан эл аралык изилдөөлөрдүн жыйынтыктарын эске алуу менен бул жыйынтыктарга толугу менен таянбаш керек. Жалпы абалды так түшүнүү үчүн университеттердин ар кандай рейтингдерине жана орун алган ордуна талдоо жүргүзүү зарыл.

Ошондой эле ар кандай изилдөөлөрдөгү айырмачылыктар баалоо системаларынын ар түрдүүлүгү менен шартталган. Кээ бир рейтингдер академиялык аброю, студенттер менен окутуучулардын катышы, ишке орношуу пайызы, Нобель сыйлыгынын лауреаттарынын саны сыяктуу көрсөткүчтөрдү эске алат. Башка рейтингдер болсо, мисалы, бүтүрүүчүлөрдүн эмгек акысы, чет элдик жана жергиликтүү студенттердин катышы, окутуу программаларынын саны сыяктуу көрсөткүчтөрдүн негизинде түзүлөт. Ошондуктан, рейтингди изилдегенде, агенттиктин изилдөөлөрүнө толук ишенбестен, сиз үчүн маанилүү болгон пункттарга көңүл буруу керек.